فیت مپ
ورود / ثبت نام

اثرات ورزش بر رشد و بلوغ كودكان و نوجوانان

محمد غنی پور
تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۹/۲۳

كودكي فعال مي تواند پايه و اساس آمادگي جسماني در طول عمر باشد. آيا پرداختن به رشته هاي ورزشي مختلف اثر خاصي بر رشد و بلوغ كودكان و نوجوانان دارد يا خير؟

رشد قدي و وزني: شركت در فعاليت هاي ورزشي و تمرين شديد اثر واضحي بر روي رشد قد و سرعت رشد آن (ميزان افزايش قد در سال) در كودكان و نوجوانان سالم و داراي تغذيه مناسب به جاي نميگذارد. به جز چند مورد استثنا معدود. ورزشكاران هر دو جنس در تعدادي از ورزشها. به طور متوسط قدهاي معادل يا بيشتر از افراد غير ورزشكار دارند. بر عكس قد. وزن بدن مي تواند با انجام تمرين منظم ورزشي تحت تاثير قرار گرفته، مطالعات انجام شده بر روي تركيب بدن عموما وزن بدن را به دو جز لخم (بدون چربي) و چربي تقسيم مي نمايند. تمرين با كاهش چاقي در هر دو جنس و گاهي با افزايش توده بدون چربي. به خصوص در پسرها همراه است.

تمرين و بافتهاي ويژه: نسوج استخواني (اسكلتي). عضلاني و چربي سه جز اصلي تركيب بدني هستند. فعاليت فيزيكي و تمرين منظم در دوران كودكي و نوجواني با افزايش محتواي مواد معدني و جرم استخوان همراه است. اثرات سودمند بيشتر در فعاليت‌هاي متحمل وزن نظير دو و ميداني. فوتبال و ژيمناستيك نمايان مي شوند تا فعاليت هاي غير متحمل وزن (مثل شنا). محتواي ماده معدني استخوان كه در طي دوران كودكي و نوجواني بدست مي آيد. معرف خوبي از محتواي ماده معدني استخوان در دوران بزرگسالي است. در مورد عضله، در پسران نوجوان برنامه هاي مقاومتي نظير تمرين با وزنه با هيپرتروفي همراه مي باشد و ممكن است در پسران پيش از دوران نوجواني و در دختران و يا در ساير اشكال تمريني رخ ندهد يا ميزان آن كمتر باشد. مدرك محكمي وجود ندارد كه نشان دهد توزيع تارهاي عضلاني در كودكان و نوجوانان در اثر تمرين تغيير مي كند. ورزشكاران فعال كودك و نوجوان عموما ضخامت چين پوستي كمتري در قياس با ساير افراد دارد.

بلوغ بيولوژيك كودكان ونوجوانان از سه منظر مورد توجه قرار ميگيرد: اسكلتي.جنسي و پيكري (سوماتيك). تمرين منظم ورزشي اثري بر روي بلوغ اسكلتي ندارد. مطالعات طولي كوتاه مدت بر روي پسران و دختران در ورزش هاي گوناگون نشان دهنده ميزان مشابهي از بلوغ اسكلتي چه در ورزشكاران و چه در افراد غير ورزشكار هستند. يعني بلوغ اسكلتي همگام با سن تقويمي كودك پيشروي مي كند. از نقطه نظر بلوغ پيكري، تمرين ورزشي هيچ اثري بر روي زمان حداكثر رشد و ميزان رشد قدي به هنگام جهش رشدي نوجواني در پسران و دختران ندارد. در مورد بلوغ جنسي نيز مطالعات طولي محدود نشان مي دهند كه فعاليت ورزشي يا تمرين اثري بر روي زمان و پيشروي رشد پستان ها، اندام تناسلي و مو در پسران و دختران ندارد. اغلب بحث هاي مطروحه پيرامون اثر احتمالي تمرين بر روي بلوغ جنسي بر تاخير وقوع منارك متمركز است كه اغلب در ورزشكاران مشاهده مي شود. بر اساس اطلاعاتي كه در دسترس هستند. تمرين شديد ورزشي در اكثريت عمده ورزشكاران جوان اثر منفي بر روي فرآيندهاي رشد و بلوغ به جاي نمي گذارد.